SDHK-nr: 42380

Svenskt Diplomatariums huvudkartotek över medeltidsbreven

Datering
1494  juli  11
Utfärdandeort
Rom 
Innehåll

(Penitentiarians) regens Julianus, biskop i Bertinoro, hänvisar en supplik till (sakhöraren) Franciscus Brevius för kontroll och ger i uppdrag åt biskopen i Åbo att förklara Henning Johansson, präst i Åbo stift, oskyldig till mord, inte irregulär utan tillåten att tjänstgöra, på villkor att följande uppgifter stämmer: Henning var kaplan i Lappee / Lappvesi när han hamnade i bråk med kyrkoherdens tjänare, som hade beväpnat sig, förföljt Henning och väntat på honom. Då han inte fick tag i Henning letade han dagen därpå upp en av hans unga tjänare och slog honom i stället. När Henning frågade varför svarade kyrkoherdens tjänare i förolämpande ordalag och tog en spikklubba för att slå Henning. Han blev stoppad av några som stod i närheten, släppte spikklubban men grep sitt armborst. Åter blev han stoppad och fråntagen armborstet. Både här och där visades vapen fram, och Henning flydde mot ett hus men kunde inte öppna dörren. Då sprang han mot sin vagn och hittade där en yxa att försvara sig med. Kyrkoherdens tjänare kom springande, tog en yxa från en annan vagn och sprang mot Henning för att skada och döda honom. I självförsvar gav Henning sin angripare ett slag med yxan i huvudet. Kyrkoherdens tjänare dog några dagar senare.

Språk

latin

Källor
  • Medeltida regest/notis: ASV, Penitenzieria Ap., Reg. Matrim. et Div., vol. 43, fol. 331r-v
  • Fotokopia: Sv. Dipl.
Brevtext

Heningius Iohannis quondam cappellanus in ecclesia Lappewesi presbyter Aboensis diocesis exponit, quod, cum olim quedam inter ipsum exponentem et quendam familiarem plebani dicti loci rixe et contentiones orte fuissent, dictus familiaris exponentem deinde odio prosequens malitioso quadam nocte eundem exponentem armatus expectasset eumque minime apprehendisset, quendam exponentis familiarem iuvenem die sequenti comperuit, quem verberavit. Quod dum exponens prefatus sensisset, prefatum verberatorem, quare talia machinaretur, inquisisset. Qui verbis mox iniuriosis oratori exhibens arreptaque quadam fuste costis ferreis clavis circumsepta, quo exponentem percutere nitebatur, per astantes tamen illic impeditus fustem prefatam dimisit et quandam balistam sive arcum ipsius arripuit, quibus exponentem offendisset, nisi iterum per astantes impeditus fuisset, qui balistam prefatam e manibus vi receperunt. Qua deinde recepta alia hincinde arma invasoria perlustrabantur. Interea vero exponens versus quandam domum fugam vertisset, cuius portas aperire non potuit. Ad quoddam vehiculum suum in domo plebani prefati paulo ante transvectum cucurrit, super quo quandam securim, qua se defenderet, reperiret. Et cum sic inter duo vehicula gratia querendi securim constitutus esset, dictus adversarius alterum vehiculum celeriter accurrens, ex quo securim extraxit et in oratorem irruit eumque animo offendere et occidere proposuisset securimque erexit et exponentem percutere nitebatur. Exponens vero videns se absque enormi lesione evadere non posse mortisque periculum imminere ictum dicti invasoris reparavit eumque exinde securi in capite percussit et vulneravit. Ex quibus deinde paucis diebus effluxis, sicut Domino placuit, expiravit. Cum autem, pater sancte, dictus exponens in morte dicti invasoris aliter, quam ut premittitur, culpabilis non fuerit nec aliter mortem evadere sperabat de eiusque morte ab intimis doluerit, prout dolet de presenti, cupiatque in suis ordinibus perpetuo Domino famulari, a nonnullis tamen simplicibus et iurisignaris ac ipsius exponentis forsan emulis asseritur ipsum propter premissa homicidii reatum incurrisse et propterea in ordinibus prefatis ministrare non posse. Ad ora igitur talium et aliarum sibi super hoc forsan in futurum obloqui volentium emulorum obstruenda supplicatur sanctitati vestre pro parte dicti exponentis, quatenus ipsum propter premissa nullum homicidii reatum incurrisse nullamque irregularitatis maculam sive inhabilitatis notam contraxisse sed premissis non obstantibus in suis susceptis ordinibus ministrare ac quecumque beneficia ecclesiastica per eum forsan obtenta et in futurum forsan canonice conferenda recipere et retinere libere et licite posse declarari mandare dignemini in forma. Fiat ut infra. Iulianus episcopus Brethonoriensis regens. Videat eam dominus Franciscus Brevius. Iulianus. Comittatur ordinario, ut, si vocatis vocandis sibi constiterit de assertis, et quod supplicans ad sui necessariam deffensionem et cum moderamine inculpate tutele percusserit, declaret, ut petitur.

Extratext

I marg.: Anno secundo domini Alexandri pape sexti; Rome apud Sanctum Petrum; Rome v Idus Iulii; Aboensis diocesis

Tryckt
Litteratur och kommentar

APS Poen.; se tryck för textkritiska noteringar och detaljer kring suppleringar m.m.

Senast ändrad

2015-06-05



Kommentera post/rapportera fel