SDHK No: 147

Register of Diplomatarium Suecanum

Date of issue
0834  maj  15*
Place of issue
Aachen 
Contents

Kejsar Ludvig (den fromme) kungör att den kristna tron har spritts ända till danskar och svenskar (norrmän, färöingar, grönlänningar, hallingolänningar, islänningar, skridfinnar och alla nordliga och östliga folk). Han har upprättat ett biskopsdöme på den plats där redan Karl den Store planerat det, nämligen i Hamburg, och gör Ansgar till ärkebiskop och till missionerande sändebud där med stöd av den romerska kyrkan. (Till gränser för biskopsdömet bestäms, räknat från Elbe, Nordsjön och ovanför slavernas land Östersjön med innefattande av alla nämnda folk. Träskmarkerna kring Elbe skall räknas till området.) Klostret Turholt skall tjäna ärkebiskopen och alla hans efterträdare till stöd.

Language

latin

Sources
  • Post-medieval copy: Örnhielm: Bull. I p. 13-16
Document text

In nomine Domini Dei & Salvatoris nostri Jesu Christi. hludovicus divina favente & propitiante Clementia Imperator Augustus. Si specialibus cujusque fidelium nostrorum necessitatibus perspectis(1) subveniendum esse Imperialis auctoritas monstrat, quantum magis ad debitam generalitatis(2) providentiam aequum dignumque pertinet. Ut & Ecclesiae Catholicae atque Apostolicae, quam Christus suo pretioso sanguine redemit, eamque nobis regendam tuendamque(3) commisit, piam ac sollicitam in cunctis(4) oportet gerere curam, & ut in ejus provectu(5) & exaltatione congruam exhibeamus diligentiam(6) novis ad ejus necessitatem vel utilitatem atque dignitatem pertinentibus rebus, nova imo(7) necessaria & utilia provideamus constituta. Idcirco sanctae Dei Ecclesiae filiis praesentibus & futuris certum esse volumus qualiter divina ordinante gratia, nostris in diebus, Aquilonaribus in partibus, in gentibus videlicet Danorum, Sueonum** magnum coelestis gratiae praedicationis sive acquisitionis patefecit ((ostium)), ita ut ((multitudo)) hinc inde ad Christum conversa, mysteria coelestia, Ecclesiasticaque subsidia desiderabiliter expeteret. Unde Domino Deo nostro laudes immensas persolventes extollimus, qui nostris temporibus ac studiis, sanctam Ecclesiam, sponsam videlicet suam, in locis ignotis siuit dilatari atque proficere. Quamobrem una cum Sacerdotibus coeterisque Imperii nostri fidelibus hanc Deo dignam cernentes causam valde necessariam, atque futurae Ecclesiae dignitati proficuam dignum esse duximus, ut locum aptum nostris in finibus evidentius eligeremus, ubi sedem Archiepiscopalem(8) per hoc nostrae auctoritatis praeceptum statueremus. Unde omnes illae barbarae nationes aeternae vitae pabulum(9) uberiusque capere valerent, & sitientes salutis gratia(10) prae manibus oculisque haberent. Insuper etiam & magnorum Progenitorum nostrorum sacra lucrandi(11) studio nostris in diebus nunquam deficerent. Genitor(l2) etenim noster gloriosae memoriae Karulus omnem Saxoniam Ecclesiasticae religioni subdidit, jugumque Christi ad usque terminos Danorum atque Slavorum corda ferocia ferro perdomans docuit, ubi inter has utrasque gentes Danorum(l3) videlicet sive Wandalorum ultimam Saxoniae partem sitam, & diversis periculis, temporalibus videlicet ac spiritualibus interjacentem perspiciens, pontificalem ibidem sedem fieri decrevit trans Albiam. Unde postquam terram Nordalbingorum(14) laxata captivitate, quam ob multam perfidiam in ipsis Christianitatis initiis patratam per septennium passi sunt, ne locus ille a barbaris invaderetur Ecberto (l5 ) Comiti restituere praeceperat, non jam vicinis Episcopis locum illum(l6) committere voluit. Sed ne quisquam eorum hanc sibi deinceps Parochiam vindicaret, ex remotis Galliae partibus, quendam Episcopum, Amalarium nomine, direxit, qui primitivam ibidem Ecclesiam consecraret. Sed ei eidem Ecclesiae sacras reliquias, ac plura Ecclesiastica munera pia largitate specialiter destinare curavit. Postmodum vero captivis ad optatam patriam undique confluentibus, eandem parochiam cuidam presbytero Heridac (17 ) nomine specialiter commendavit, quem universae Nordalbingorum(l8) Ecclesiae, ne ad ritum relaberetur(19) gentilium, vel(20) quia locus ille lucrandis adhuc gentibus videbatur aptissimus disposuerat(21) consecrari Archiepiscopum, ut ipsi(22) occasione vel autoritate summa, in ipsis terminis gentium sedulitate(23) praedicandi, sancta multiplicaretur Ecclesia(24) dum vicinorum ipsius novitatis Episcoporum multa latitudinis cura non sufficiebat discurrere per omnia. Delegavit etiam eidem presbytero quandam cellam Hrodnace(25) vocatam, quatenus eidem loco periculis undique(26) circumdato fieret supplementum. Sed quia consecrationem jam dicti viri, velox ex hac luce transitus pii genitoris in diebus ejus fieri(27) perhibuit, ego autem quem divina(28) Clementia in sedem regni ejus asciverat, cum in diversis regni negotiis insisterem hoc quoque praedictum(29) patris mei studium, velut regni in finibus peractum(30) minus caute attenderem, suadentibus quibusdam jam dictam cellam ad idem* monasterium contuli, vicinam(3l) vero parochiam vicinis Episcopis interim commendavi. Nunc autem, tam propter suprascripta Ecclesiastica lucra in gentibus demonstrata, quam & propter votum pii Genitoris nostri, ne quid ejus studii(32) imperfectum remaneat, statuimus una cum consensu Ecclesiastico, praefata ultima in regione Saxonia trans Albiam(33) in loco nuncupato Hammaburg cum universa Nordalbingorum provincia Ecclesiae(34) proprii vigoris constituere sedem Archiepiscopalem(35) , cui ad(36) primum praeesse atque solenniter consecrari per manus Drogonis(37) Metensis, & summae sanctaeque palatinae dignitatis ansgarium fecimus Archiepiscopum astantibus Archiepiscopis Ebone(38) Remensi, Hetti Trevirensi(39) & Ottgare Moguntiensi(40) cum plurimis aliis generali in conventu totius Imperii nostri Praesulibus congregatis: assistentibus quoque Specialiter & consentientibus atque consecrantibus Helingando(41) &(42) Willerico Episcopis, a quibus jam dictae partes a nobis(43) sibi olim communicatas recepimus. Cui videlicet Ansgario, quia praefatis in Gentibus, haec nostris in diebus dignissima in vocatione Gentilium vel redemtione captivorum monstrata sunt lucra, tam nostra, quam sanctae Romanae Ecclesiae auctoritate, hanc Deo dignam(44) in gentibus commisimus legationem(45) ac proprii vigoris adscribere decrevimus dignitatemt. Et ut haec nova constructio(46) periculosis in his locis caepta subsistere valeat(47) , (ne praevalente Barbarorum saevitia deperiret) quandam cellam Turholt vocatam huic novae constructioni, quam suae Archiepiscopi successorumque suorum in gentibus Legationi perenniter servituram, ad nostram nostraeque sobolis perpetuam mercedem, divinae obtulimus(48) Majestati. Homines quoque, qui ejusdem cellae beneficia habere videntur, ab omni expeditione, vel militia, sive qualibet occupatione liberamus*, ut idem Venerabilis Episcopus ad hanc Deo dignam(49) in provisis temporibus Legationem nullum in hoc patiatur impedimentum. Dona vero, quae ex eadem cella nostris partibus dare solebant, & nobis quoque successoribusque nostris similiter dari volumus. His exceptis, majus minusque in convocatione Paganorum, vel redemtione captivorum sive ejusdem Sedis supplemento multimodis periculis circumdato(50) vel ibidem Deo militantium Solatio, ob amorem Dei ac b. Sixti Confessoris ejus perpetuo delegamus. Res quoque(5l) praefatae Sedis, & jam dicti monasterii sub plenissima defensione & immunitatis tuitione volumus, ut consistant ac tueantur: ita, ut nullus judex publicus aut alia quaelibet potestate publica praedita persona, de eorum rebus(52) fredum, tributa, mansionaticos vel paratas aut teloneum vel fidei jussores tollere aut homines ipsorum tam litos qvam & ingenuos, super terram eorum manentes distringere, nec ullas publicas functiones, aut redibitiones, vel illicitas occasiones requirere vel exigere praesumat. Sed, ut liceat venerabili Archiepiscopo praedicto suisque successoribus, ac omni Clero sub eorundem regimine constituto, quiete in Dei servitio degere(53) & pro nobis proleque nostra atque statu totius Imperii nostri(54) divinam misericordiam exorare. Et ut haec auctoritas sui vigoris perpetuam obtineat firmitatem, manu propria subter eam firmavimus, & annuli nostri impressione signare jussimus.Signum Hlodewici (L. S.) piissimi Imperatoris.Hirminmarus Notarius ad vicem Theodonis recognovi. Data Idus Maji, Anno Christo propitio XXI Imperii Domini hludowici piissimi Augusti Indictione XII. Actum Aquisgrani in palatio Regio in Dei nomine feliciter. Amen.

Printed
    DS 2 se pdf av tryck
    ST I:1 nr 4
    N. Staphorst, Historia Ecclesiae Hamburgensis Diplomatica (Hamburg 1723), p. 26
Printed summary
    W. Seegrün, Das Erzbistum Hamburg in seinen älteren Papsturkunden (1976), s. 13
Literature and comments

1 Se Seegrün, op. cit., s. 13; se äv. H. Reincke, Zur Geschichte des Hamburger Domarchivs und der Hamburger Fälschungen (Veröffentlichungen aus dem Staatsarchiv der Freien und Hansestadt Hamburg, V; Hamburg 1960), s. 63ff, och R. Drögereit, Hamburg - Bremen, Bardowiek - Verden. Frühgeschichte und Wendenmission (Niedersächsisches Jahrbuch für Landesgeschichte, 1969), s. 193ff.

Vissa partier i ovanstående regest räknas i DS som interpolationer.

Amended

2015-06-05


*Comment on the date:  i DS endast dat. till år; Möjligen är brevet oäkta och skrivet kring år 1158. 1



    Comment record/report error