SDHK-nr: 1516

Omnibus presentes litteras inspecturis, frater Johannes miseracione diuina Electus vpsalensis ecclesie, Totumque Capitulum eiusdem ecclesie, Salutem in domino sempiternam. Quoniam Parisiense studium, uelud fertilitatis ager, fructus uberes proferens, in quo grana sciencie colliguntur, producit viros virtutum uarietate fecundos, quorum graciosa fecunditas, in alios affluenter effunditur, paruos magnificans, rudes erudiens, inscios instruens, & multos efficiens virtuosos, hec diligenti consideracione aduertens, venerabilis vir Magister. Andreas, Ecclesie nostre prepositus, scolaribus de nostra vpsalensi dyocesi, in predicto studio, acquisicioni bonitatis discipline & sciencie, intendere cupientibus, de bonis sibi a deo collatis, domum quandam in villa parisiensi, in vico serpentum, suam, diuine pietatis ac ecclesiastice vtilitatis intuitu, contulit perpetuo possidendam. Jn qua domo de nostra dyocesi, nunc & in posterum degentibus, decimas eqiscopales, de Gestrikaland & Tiarp assignauimus, sub forma que in instrumento super hoc specialiter confecto continetur expresse. Vt autem scolares inibi conmorantes, uel in posterum moraturi, ordinacius, quiecius & commodius ualeant commanere, deliberacione prouida cum Capitulo nostro prehabita, infra notata, uel subscripta statuta fecimus & ordinauimus, a predictis scolaribus, & eorum sociis semper inuiolabiliter obseruanda. Jn primis quilibet intraturus domum predictam promittat per iuramentum prestita fide in manibus procuratoris seu Procuratorum, presente principali & sociis domus, quod statuta ad informacionem seu instructionem predicte societatis, per nos facta, fideliter obseruabit, ipsa ex contemptu seu deliberata malicia, nullatenus transgressurus. Jtem quod rectori predictorum paruulorum, residenti apud vpsaliam, cui cura ipsorum principalior atque regimen per capitulum est commissum. necnon procuratori seu procuratoribus ipsorum parisiis existentium, reuerenciam & obedienciam quantum ad statutorum obseruanciam exhibebit. Jtem quod eandem domum exibit & societatem sine contradictione & reclamacione aliqua quandocumque a procuratore domus, ut exeat monitus fuerit Jtem quod racione remocionis predicte dampnum dicte domus, seu alicuius uel aliquorum manentium ibidem, neque per se neque per alium procurabit. Jtem quod non procurabit per preces aliquas metum uel displicenciam inducentes, se iterato recipi in domo eadem. sed procuratoris graciam humiliter per omnia super hiis expectabit. Jtem promittat per iuramentum ut supra, quod stabit iudicio seu iuridicioni rectoris puerorum ipsius domus, super omnibus delictis, & quibuslibet commissis que ipsum commorantem in predicta societate committere seu delinquere contingat, ad quemcumque eciam statum ipsum fortuna deduxerit. Jtem promittat ut supra, quod officium procuratoris, si a rectore, & principalatus, si a procuratore iniunctum aut impositum sibi fuerit, recipiat & peragat sine omni contradictione. & quod promouebit utilitatem dicte societatis necnon & paruulorum pauperum simul commorantium vpsalie ad quemcumque statum ipsum deuenire contingat. Jtem quilibet intraturus domum predictam promittat bona fide quod omni die horas dicat de beata virgine. ita tamen quod ferialibus diebus priuatim per se uel cum socio, diebus uero festiuis, simul omnes dicant in communi. & adeo tempestiue, quod postea ire poterunt ad sermonem, ad quem audiendum ipsos obligatos esse uolumus per suam promissionem, nisi de licencia principali hec aliquando omittant. Accedentes ad mensam, benedictionem premittant & in diebus festiuis lectionem habeant & quamdiu commedunt submisse loquantur. Comestione, facta gracias dicant. Post completorium autem, a. Salue Regina dicatur in sabbatis & in vigiliis sanctorum seu festiuitatibus aliis, ab omnibus simul cum nota. Jn ferialibus uero diebus legendo dicantur cum collecta. Concede nos famulos. & subiungatur Psalmus continue, ad te leuaui cum Collectis. Pretende domine fidelibus tuis. Deus a quo sacra desideria. Omnipotens sempiterne deus qui uiuorum dominaris. Jtem P. De profundis cum collectis. Deus uenie largitor. Misere... animabus benefactorum nostrorum. & fidelium deus. Jtem statuimus & ordinamus quod nullus in Camera uel alibi seorsum comedat, nisi infirmus fuerit uel ita pauper quod expensas communes facere nequit, & tunc de licencia principalis domus seorsum comedere poterit. Nullus locum sibi in domo assignatum per procuratorem mutet absque sui licencia. Contrarium faciens ad primum monitus redeat. Transgressor huius statuti, quatuor denarios parisienses Comunitati persoluat. Jtem statuimus, ut nullus inuitacionem comestionis, seu potacionis in cameris faciat. sed neque abextra uenientibus recipere liceat, peregrinos nullus inducat sine licencia procuraratoris. Contrarium faciens, in quatuor den. puniatur. Jtem statuimus ut in domo omnes latinum loquantur nisi forsan apud seruientem uel aduenientem aliunde, opus sit alicui alio idyomate vti. Hec omittens, si tercio per principalem monitus non destiterit, qualibet uice soluat obolum communitati. Jn tabula compotum septimanatim non audiant sed prepositus qui redditurus est compotum cum prepositis precedentis & subsequentis septimane, seorsum ipsum faciat, & factum sociis referat. Jtem statuimus ut nullus in domo clamosas locuciones exerceat, aut strepitum faciat vnde socii possint impediri. Nullus in ferialibus diebus in domo uel gerdino cantet. Nullus scacorum, taxillorum, uel aliquo alio genere ludorum quolibet tempore in domo uel gerdino uacare presumat. Nullus caries uel aues habeat. Contrarium faciens in denario puniatur. & si desistere noluerit, grauius puniatur ad arbitrium procuratoris. Jtem statuimus ut nullus uerba obprobrosa, contumeliosa, seu contenciosa, in domo uel extra socio suo dicat. contrarium faciens, & coram principali conuictus soluat duos solidos communitati & humaliacionem faciat seu emendam iniuriam passo, ad arbitrium procuratoris & si sepius deliquerit & emendere se noluerit, a societate expellatur. Jtem statuimus, ut nullus in socium manus iniciat uiolentas. Si quis hec fecerit, domum teneatur statim exire, nec redeat antequam absolutus fuerit & leso secudum arbitrium procuratoris, in presencia sociorum domus condigne satisfecerit, & Insuper si redierit, communitati persoluat tres solidos parisienses. Jtem statuimus quod si quisquam domum in aliquo dampnificauerit, teneatur ad restitucionem dampni ad arbitrium rectoris uel principalis, & communitati pro offensa .X. solidos parisienses persoluat. Jtem statuimus ut nullus extra domum post ignitegium seu coverfy, exeat siue extra maneat sine causa racionabili. uel licencia speciali principalis. Transgressor in denario parisiensi, singulis uicibus puniatur. Jtem statuimus ut quilibet res communitatis seu bona tamquam reseruet, & si quis illa male tractari uiderit, hec teneatur statim procuratori domus intimare. Jtem statuimus quod nullus debitum contrahere audeat ultra quatuor solidos parisienses, nisi petita licencia procuratoris & optenta. Transgressor huius a consorcio excludatur, donec satisfecerit ad arbitrium procuratoris. Jtem statuimus, ut si quem sociorum predictorum infirmari contigerit, statuatur aliquis per principalem de Societate singulis diebus, qui infirmi curam sollicitam gerat. Cum autem aliquis morti appropinquauerit, omnes socij quibuscumque aliis negociis postpositis, laborantis transitum, domino deuote commendent, super mortuum vero omnes uigilent, & psalterium legant, et studiose defuncti curam gerant, donec corpus ecclesiastice traditum fuerit sepulture. Jtem statuimus & ordinamus, quod qui in domo predicte societatis constituitur principalis, promittat in manus procuratoris cum iuramento quod curam & sollicitudinem personarum & rerum diligentem gerat atque habeat, libros & res communitatis non distrahat, nec distrahi permittat seu extra domum concedi absque licencia procuratoris. Defectus & insolencias delinquencium, cum opus fuerit, procuratori referat, Capitulum semel teneat in singulis septimanis, & delinquentes in premissis secundum prenotatas penas puniat, atque moniciones faciat quas pro utilitate & honestate communitatis, nouerit expedire. Procurator uero quater in anno capitulum cum ipsis teneat, sepius si sibi uisum fuerit expedire. Jtem statuimus ut cum capitulum tenetur a procuratore seu principali, nullus ibi loquatur, nisi qui acusat & qui acusatur, nisi de licencia presidentis. nec quis alium accuset causa vindicte, sed solum causa correctionis. Transgressor singulis uicibus in obolo puniatur. Jtem statuimus ut vltra duodecim personas, non assumantur aliqui ad societatem predictam, nisi de speciali mandato rectoris ipsorum. Verum quia equum & racioni consentaneum esse dinoscitur, ut quilibet recepti beneficij memor existat, ideo uolumus singulos societatis predicte obligari per suam promissionem quam faciant domum intrando. ut cum dominus ipsos ad ”fortune” pingujoris, statum fecerit deuenire, quilibet eorum cum beneficium ecclesiasticum fuerit assecutus, predicti societati subsidia caritatis rependat, sub tali modo & forma vt qui vna cum hospicio, lignis, potagio, lectisterniis, & utensilibus domus, ultra duodecim denariorum subuencionem septimanatim receperat, a prebenda dictis studentibus assignata, ad totidem annos, quot predictum subsidium in domo predicta habuerat, quintam decimam partem adepti beneficij ecclesiastici, primis annis in subsidium predicte communitatis persoluat. Qui uero. duodecim tantum denariorum subsidium receperat, tricesimam partem reddituum suorum modo predicto solvere teneatur. Jlli uero studentes, qui tantum cameram, ligna, potagium, lectisternia, habuerant in domo predicta, assequti beneficium ecclesiasticum, dictam communitatem respiciant secundum arbitrium discrecionis, ipsis a deo collate Subsidium uero supradictum, mittatur vpsaliam rectori predictorum puerorum, qui illud ad usus ipsorum conuertet atque dispensabit. Supradicta statuta semel in singulis septimanis coram sociis in communi legantur, ne quisquam propter ignoranciam uel obliuionem ab eorum obseruancia se excusare possit. Jn cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt appensa. Actum anno domini. M°. CC°. nonagesimo Primo. infra octav. pasche.