SDHK-nr: 7110

Svenskt Diplomatariums huvudkartotek över medeltidsbreven

Datering

1356 december 27

Utfärdandeort

Varberg

Innehåll

Kung Erik kungör: med allas samtycke överlämnar han till sina kusiner, hertigarna Henrik och Albrekt av Mecklenburg och deras arvingar, med vilka han vill hålla troget förbund, hertigdömet Södra Halland med Bjäre och Norra Åsbo härad i Skåne såsom evärdeligt län med iakttagande av sedvanliga feodala former. (...). Se vidare DS nr 5675.

Utfärdaren med maka drottning Beatrix samt 30 stormän beseglar.

Språk

latin

Källor

Original: perg., Landeshauptarchiv, Schwerin, Verträge mit Schweden 12.

Brevtext

Uniuersis presentes litteras jnspecturis Ericus Dei gracia Sweorum Gothorumque rex ac dominus terre Scanie salutem in Domino sempiternam . Constare volumus euidenter . quod nos matura deliberacione prehabita . et consiliariorum nostrorum ac tocius regni Swecie et Scanie adhibitis beneplacito et assensu . jnclitis principibus consobrinis nostris Carissimis . dominis Henrico et Alberto ducibus Magnopolensibus . et eorum veris heredibus nedum jure naturali quo coniuncti sumus sed et vt caris paternis meritis . filij proficiant et lucrentur . cum quibus etenim vtraque racione amicicie fedus . ac seruande mutue fidelitatis obsequium perpetuo stabilimus ducatum Sundræ Halland . et duas prouincias in Scania . videlicet Bierghæ hærædh . et Norra Asbo hæiædh . quas prouincias ipsi ducatui inseparabiliter duximus annectendas . cum omnibus et singulis dicti ducatus ac terre Sundra Halland . necnon et ipsarum prouinciarum appendiciis et connexis . nullis penitus exceptis quibuscumque nominibus censeantur cum omni plenitudine iuris dominij et regalis inpheodauimus et donauimus ac presentibus pleno iure vt premittitur inpheodamus donamus tradimus et scotamus cum solempnitate debita et consueta prout terre seu dominia in pheodum tradi et assignari consueuerunt perpetuis temporibus possidendas . nullo nobis jure in dictis ducatu et prouincijs nominatis vel nostris successoribus penitus reseruato . nisi quod dictum ducatum et prouincias predictas illi subiectas a nobis . nostrisque heredibus et successoribus regibus Swecie in pheodum recipere debeant et tenere . de quibus quidem ducatu Sundra Halland et prouinciis supradictis . ipsi domini ac consobrini nostri . H . et A . eorumque veri heredes duces et principes . sunt . nominabuntur . et erunt . Jn ipsos eciam et quemlibet eorum in solidum et eorum veros heredes transtulimus et transferimus omnem proprietatem et possessionem dicti ducatus et prouinciarum predictarum cum omni iure regio et dominij . in pheodacione vasallorum . seruicio dextrariorum . et presentacione beneficiorum ecclesiasticorum ac cum omnj libertate . et proprietate . vsu . vsufructu . et commoditate ac omnibus emolumentis et circumstanciis vniuersis . quibuscumque eciam nominibus nuncupentur . Pro quibus ducatu et prouinciis . memorati domini duces et principes . H . et . A . se et suos heredes coniunctim et diuisim . firmiter obligarant quod nobis . nostrisque heredibus et successoribus ac regno nostro Swecie et Scanie f ideliter velint et debeant in quacumque necessitate assistere et contra quoscumque nos aut regnum nostrum molestantes seu turbantes auxilium facere cum effectu et in omni iure et iusticia fideliter conseruare et si necesse fuerit cum ipsorum amicis et vasallis nobis et regno nostro cum omnj fidelitate seruire . ipsosque ad seruicium nostrum attrahere omnj fraude et dolo quibusuis circumuencionibus procul motis [,]jta tamen quod ipsorum amicis et vasallis . quos ad seruicium nostrum attraxerint et adduxerint . pro salario et dampnis . ac aliis potacionibus . faciemus id quod iustum fuerit et consonum racioni . Nichilominus tamen memorati domini duces . H . et A . eorumque veri heredes nobis et nostris heredibus et successoribus ac corone regni Suecie fideliter seruire debent cum triginta galeatis(a) quandocumque a nobis nostrisque heredibus lad vsum regni nostri fuerint requisiti Et quandocumque districtus proprios exierint et nostros attigerint tunc ipsis de expensis volumus prouidere sed pro dampno racionabili . si quod incurrerint a tempore quo domos suas exierint et quoadusque redierint ipsis stabimus et stare debemus et hoc racionabiliter ipsis refundere et ab illo ipsos indempnos reddere volumus et tenemur . Jnsuper supradicti domini duces . H . et . A . et eorum veri heredes necnon et aduocati et officiales eorundem meram habere debent et omnimodam potestatem in dictis ducatu et prouinciis precipiendi ac omnia et singula faciendi et dimittendi quemadmodum nos . progenitores . advocati . et officialeis nostri liberius habuimus temporibus retroactis[,] hiis siquidem adiectis condicionibus quod si sepedictis dominis ducibus . H . et A . consobrinis nostris . alias [t]err[as] in redditibus equebonas assignauerimus aut in tanto meliores quod de recompensato et satisdato ad plenum reddiderint se contentos et gratanter voluerint contentar . vel si forsan nobis aut successoribus nostris regibus Sweo[rum] ac consiliariis regni talis incumbat necessitas vel suadeat vtilitas quod velimus vel debeamus velint aut debeant ducatum terre predicte et prouincias predictas ipsi regno Swecie et Scanie reunire / tunc illud in potestate nostra et [no]st[rorum] successorum et consiliariorum existat quod sepedictam terram et provincias taliter recuperare aut pro ea summa argenti nobis et ipsis redimere libera sit facultas qua cum ipsis dominis ducibus et vtriusque eorum consiliariis quos ad hoc decreuerint [assumendos] . poterimus vel nostri successores poterunt concordare[.] Si vero prefectus eorum generalis aut eorum officiales contra tenorem legum patrie aut bonam consuetudinem . vel indulta principum quempiam inhabitancium terr[e] ac prouinciarum predictarum grauare contingat et grauamen ipsum prefati domini duces scientes . in irritum non reuocauerint aut correxerint . tunc licebit sic grauatis ad tribunal nostrum regium et ad nostram et consiliariorum [nostrorum audienciam absque] metu quocunque in iuris subsidium libere prouocare[,] prouiso semper quod hij qui in dicto ducatu et prouincijs habitantes . qui(b) bona sua per seruicia libere tenere consueuerunt . ac populus vniuersus [suis libertatibus et antiqui]tatibus (c ) libere perfruantur[.] Si vero quod absit quisquam cuiuscumque status potencie aut auctoritatis existat . memoratos dominos duces H et A . aut eorum heredes .in predictis ducatu et prouinciis molestaverit seu molestare attemptauerit nos et successores nostros ad hoc presentibus obligamus . quod eorum aduersarios eosque iniuriari volentes propulsabimus . eos in suis iuribus et iusticiis pro posse nostro contra quemcumque hominem protegendo . Jn quorum omnium euidenciam et roboris firmitatem sigilla nostrum et dilecte consortis nostre ac sigilla venerabilium . patrum et dominorum Jacobi Lundensis Petri Vpsalensis . Dei gracia archiepiscoporum Nicolai Lincopensis Nicolai Scarensis . Magni Arosiensis . Thyrgilli Strengenensis . Hemmingi Aboensis . et Thome Vexionensis . ecclesiarum episcoporum jtem dominorum Eringislonis comitis Orchadensis . Nicolai Abiornsson . Nicolai Thuresson . Kætilli Glysingh G[ø]zstaui Aruidzson . Benedicti Philippvsson . Laurencij Karlson . Karoli Vlfson . Magni Niclisson . Johannis Geet . Johannis Eriksson . Nicholai Achason . Petri Stigxson . Nicolai Thrugutzson . Johannis Thrugutzson et Tuchonis [Galen Holmgeri Gregersson et] Absolonis Achason . militum . Johannis Cristinson Nicolai Magnusson . Benedicti Thuresson et Sunonis Haquonsson . armigerorum et consiliariorum nostrorum presentibus sunt appensa . Datum apud castrum Wardhbergh anno Domini M°ccclsexto die beati Johannis apostoli et ewangeliste .

Sigill

n. 1 remsa och sigill bortfallna; n. 2 (krönt fläkt örn i sköld): [+ Secretvm. ] Beat[ric]is . Dei . gra[cia . regine . Svecie . ac . domine . Scanie]; n. 3 spetsovalt (sittande biskop under spetsbågebaldakin, nederst kvadrerad sköld): [S’ . Iacobi . D]ei . g[racia . Lvndensis . arc]hiepiscopi . Swecie prim[atis]; n. 4 spetsovalt (sittande biskop under spetsbågebaldakin; jfr J. Peringskiöld, Monumenta Ullerakerensia, 1719, s. 148): Sigillum: Petri: Dei: gracia: archiepiscopi: Vpsalensis; n. 5 spetsovalt (sittande biskop under spetsbågebaldakin, i dess övre del madonnan med barnet): Sigillvm: Nicolai; Dei: gracia: episcopi: Lincopensis; n. 6 sigillremsa; n. 7 spetsovalt (sittande biskop under spetsbågebaldakin): + S . Magni: Dei: gracia [episcopi:] Arosiensis; n. 8 sigillremsa; n. 9 spetsovalt, fragment (stående biskop, jfr R. Hausen, Finlands medeltidssigill, 1900, n. 15): [S’: Hemmingi: Dei: gracia: episcopi:] Aboens[is]; n. 10 spetsovalt (sittande biskop under spetsbågebaldakin): S’ Thome De[i gracia episcopi Wexionensis; jfr bättre bevarat ex. vid SD 4800 av 1352(25) /2]; n. 11 och 12 sigillremsor; n. 13 (tre gånger delad sköld [”två bjälkar”] under hjälm med fjäderkamprydd hatt, se Sv. sig. fr. medelt. I, 3, 682): + [Si]gillv[m + Nichol]ai + Thvr + son; n. 14 sigillremsa; n. 15 sparre i sköld under fänikeprydd hjälm, allt inom fyrpass, se Sv. sig. fr. medelt. I, 3, 602): S’ Gozsta[vi Ar]vid[ison]militis +; n. 16 (tillbakaseende ulv i sköld): S’ : Benedicti: Phillipposson; n. 17 sigillremsa; n. 18 ([sparre] i sköld under fjäderkamprydd hatt; jfr annat ex. vid SD 7435 av 1366(9) /10): + : Sigillvm: Karoli: Vlfsson; n. 19 (stolpe i sköld; under fjädervippeprydda oxhorn, se Sv. sig. fr. medelt. I, 3, 552): + Sigillv[m: Mag]ni . Niclesson; n. 20 och 21 sigillremsorna bortfallna; n. 22 (fem gånger delad sköld [”tre bjälkar”] inom sexpass): + Sigillvm . Nicholai . Achæson; n. 23 sigillremsa; n. 24 sigillremsan bortfallen; n. 25 (fem gånger delad sköld [”tre bjälkar”]): + S’ Iohannis x Thorgot x. 80%);. n. 26 (fem gånger delad sköld [”tre bjälkar”] inom utsirad åttahörning; se H. Petersen, Danske adelige Sigiller, 1897, n. 567): S’ Tvonis Andersson dicti Galen militis; n. 27 (nedvänd vinge i sköld) :[+]S’ Holmgeri Greger . son; n. 28 sigillremsa; n. 29 (sparre i sköld inom fyrpass, se Sv. sig. fr. medelt. I, 3, 495): S’ Iohannis . Cristina . svn; n. 30 (styckad och ginstyckad sköld; se Sv. sig. fr. medelt. I, 3, 571):[+S’:] Nicholai: Magnvs: son; n. 31 (tre gånger delad sköld [”två bjälkar”]; se Sv. sig. fr. medelt. I, 3, 600): + S’ Benedicti x Thvræ . son; n. 32 (två störtade sparrar i sköld under hjälm med två oxhorn; se R. Hausen, Finlands medeltidsssigill, 1900, n. 91): x S’ Svnonis . Haqvons . sonPåskrifter(d) på sigillremsorna: n. 2 Domine Beatrices; n. 3 Jacobi Lundensis; n. 4 [Petri Upsale]nsis; n. 5 N . Lincopensis; n. 6 N . Scarensis; n. 7 Magni Arosiensis; n. 8 Thyrgilli Strenginensis; n. 9 Hemmingi Aboensis; n. 10 Thome [Wexionensis]; n. 11 Com[itis O]r[chadensis]; n. 12 N . Abiornsson; n. 13 N . Thurisson; n. 14 Kætilli Glysingh; n. 15 Gøzstaui Aruitzson; n. 16 Benedicti Philipposson; n. 17 Laurencii Karlsson; n. 18 K[aroli V]lfsson; n. 19 Magni Niclisson; n. 22 N . Achason; n. 23 P . Stigsson; n. 25 Jo . Thvrgvtzson; n. 26 Tukonis Galen; n. 27 Holmgeri Gregersson; n. 28 Absolonis Achason militis; n. 29 Jo Cristineson; n. 30 Nicolai Magnusson; n. 31 Benedicti Thuresson; n. 32 Svnonis Haq[vonsson]

Tryckt

se pdf av tryck

Tryckt regest

Litteratur och kommentar

se DS nr 5675

Senast ändrad

2015-06-05