SDHK-nr: 10256
Datering
1372 september 30Utfärdandeort
Tönsbergs slott.Utfärdare
Hansestädernas sändebud - Herman van Osenbrügge och Gerhard van Attendorn från Lübeck, Johan Rughe och Klaus Zeghevrid från Stralsund, Johan Nachtraven från Rostock, Johan Tzurow från Wismar samt Gerlak van den Vene från Kampen
Innehåll
Hansestädernas sändebud – Herman van Osenbrügge och Gerhard van Attendorn från Lübeck, Johan Rughe och Klaus Zeghevrid från Stralsund, Johan Nachtraven från Rostock, Johan Tzurow från Wismar samt Gerlak van den Vene från Kampen – upprättar (preliminärt) avtal om att förlänga stilleståndet mellan å ena sidan kung Håkan av Sverige och Norge, hans män och undersåtar, hans rike Norge och hans övriga områden och å den andra sidan 36 namngivna städer och alla andra med dem förbundna städer. Stilleståndsavtalet som träffats i Bohus (se DS nr 8152–8153, 1370 1/7) förlängs med ytterligare två år räknat från den dag det utlöper. Härvid skall herr Magnus och hans son Håkan, Sveriges och Norges kungar, och alla deras undersåtar fritt och säkert kunna besöka (hanse)städerna och deras områden, bedriva handel och ostört förfoga över sin egendom. Så länge stilleståndsavtalet är giltigt skall kungarnas undersåtar åtnjuta alla sina gamla rättigheter och privilegier i städernas områden och hamnar. Vidare har kungarna med brevutfärdarna överenskommit att Rostock och Wismar under gällande stilleståndsavtal inte på något sätt skall angripa eller hindra kungarna och deras män. Inte heller skall Rostock och Wismar under denna tid bistå sina herrar, hertigarna av Mecklenburg, med manskap, skepp eller liknande att användas mot kungarna eller deras riken. Undantag görs dock för (de mecklenburgska) herrarnas eventuella hyra av manskap och skepp eller införskaffning av livsmedel i Rostock och Wismar och dessa städers hamnar. Denna utförsel skall inte förhindras av avtalet. Om båda kungarna, eller en av dem, med truppstyrkor skulle angripa de mecklenburgska hertigarnas områden, kan Rostock och Wismar utan att stilleståndsavtalet bryts bistå sina herrar i sina städer, hamnar och i de områden som ligger invid hertigdömet Mecklenburg. Vidare bestämdes att var och en av de uppräknade städerna skall sända ett eget brev angående detta till kungarna i Oslo senast följande midsommar. När detta skett skall föreliggande brev upphöra att gälla och återlämnas till städernas brevförare. Kungarna har även sagt att de kommer att godta brev där en stad lovar och beseglar för en annan.
Utfärdarna beseglar.
Språk
latin
Källor
- Medeltida avskrifter: på papper i hs Ledreborg nr 6, fol. 87v-88r, Ledreborgs slotts gårdsarkiv, Lejre, Danmark.
- Eftermedeltida avskrifter: Groningen RA
Brevtext
Universisa Skrivet med utsmyckad anfang ms. et singulis, ad quos presentes littere deuenerintb pervenerint Hanserecesse. , Hermannus de Osenbrugghe et Gherardus de Attendorn de Lubeke, Johannes Rughe et Nicolaus Zeghevrid de Stralessundis, Johannes Nachtraven de Rostok, Johannes Turowe de Wismer et Gherlacus de Vene de Campen, nuncii consulares ciuitatum maritimarum, salutem et omne bonum. Constare volumus omnibus evidenter, quod nos pacem, treugas, inducias ac amicabiles placitaciones inter jllustrem principem ac dominum, gloriosum dominum H[aquinum]c H ms. regnorum Zwecie et Norwegie regem, homines suos, seruitores, auxiliatores et subditos, regnum eius Norwegie ac ceteras terras suas et dominia ex vna, necnon consules, ciues, mercatores et familiares ciuitatum maritimarum, videlicet Lubeke, Stralessunde, Hamborgh, Bremen, Rostok, Wismer, Gripeswold, Stetin, Anklem, Colberge, Novestargarde et aliarum ciuitatum ipsis attinencium, jtem ciuitatum Liuonie, videlicet Righe, Tarbati, Reualie et Perone et aliarum circumvicinarum, jnsuper ciuitatum Pruscie, videlicet Culmis, Thorun, Elbing, Danczike, Koningesberg, Brunsberg et aliarum ipsis attinencium, jtem ciuitatum de Mari australi, videlicet Campen et aliarum in diocesi Traiectensi sitarum, ciuitatum eciam Zelandie, videlicet Sirixe, Brele, Middelborch, Arremude, ciuitatumque Hollandie, videlicet Dordraci, Amsterledamme, Enchusen, Wiringhen ac aliarum in comitatu Hollandie et Zelandie iacencium, ciuitatum eciam Gelrie, videlicet Herderwik, Zutphanie, Elborch, Deuentir, necnon ciuitatum Staurie et Hindelop, ac omnes quoscumque comprehensos jn iure et confederacione ciuitatum predictarum et aliarum suarum adiutricum, parte ex altera, nouissime in castro Bauahus receptas et firmatas, prout in patulis litteris1Se brev 1370 1/7, DS nr 8152–8153. ipsarum ciuitatum, super hoc confectis, clarius exprimitur, ex parte nostra et ipsarum ciuitatum ratas in omnibus et singulisd Härefter ordet nostris överstruket ms. ipsarum condicionibus ac articulis et gratas habere volentes easdem pacem, treugas, inducias ac amicabiles placitaciones a die exspiracionis ipsarum ulterius ad duos annos extunc proxime subsecuturos de commissa nobis potestate per has litteras nostras prolongamus ac tenore presencium iuxta omnes et singulos ipsarum articulos, in ipsarum ciuitatum litteris contentos, statuimus inuiolabiliter duraturas; ita quod in predictis duobus annis, nunc prolongatis, sicut et in prioribus treugis, poterunt ipsi illustres principes, dominus Magnus et filius suus Haquinus predictus, reges Swecie et Norwegie, et eorum ciues, burgenses, mercatores, familiares et subditi predictas ciuitates et earum jurisdicciones causa mercandi uel negociandi secure et libere visitare, jbique bonis, mercibus ac alijs rebus suis pacifice frui, essendo pro nobis, ciuibus et seruitoribus nostris ac pro omnibus nostri atque predictarum ciuitatum causa quicquam facere uel omittere volentibus, tam in accedendo, quam in morando ac eciam recedendo, tuti, tranquilli et securi, tam in ipsorum personis, quam in eorum bonis seu rebus. Debent eciam ciues, burgenses, mercatores, seruitores et subditi predictorum dominorum regum et cujuslibet eorum, stantibus predictis treugis, infra ciuitates predictas et in earum portubus et districtibus quibuscumque uti et gaudere omnibus et singulis suis iusticijs, consuetudinibus, libertatibus et priuilegijs, quibus ibi unquam liberius utebantur. Et preterea per predictos dominos reges et nos taliter placitatum, quod illi de Rostok et Wismaria non debeant ipsis dominis regibus, hominibus eorum, regno, terris suis et auxiliatoribus ullum per se aut per suos conciues, vel quoscumque familiares eorum in tempore predictarum treugarum inferre noxium vel grauamen. Nec debeant medio tempore dominis suis ducibus Magnopolensibus aliquid contra dictos dominos reges et eorum regna impendere auxilium in hominibus vel nauibus vel alijs rebus quibuscumque. Sed si forte dominj eorum in dictis ciuitatibus Rostok et Wismer et earum portubus aliquos homines aut naues pro prompta sua pecunia conducerent seu sibi victualia conpararent, huiusmodi homines, naues vel victualia educendo, per hoc predicte treuge infici non deberent. Eciam si contingeret dictos dominos reges aut alterum eorum cum potencia terras dictorum ducum Magnopolensium hostiliter invadere, tunc ipsi Rostoccenses et Wismarienses possent dictos dominos suos juuare infra ciuitates et portus suos ac terras, que ad ducatum spectant Magnopolensem, per quod eciam predicte treuge non debeant uiolari. Ceterum placitatum est, quod quelibet predictarum ciuitatum, que decreuerit pretactis treugis nunc prolongatis interesse, debeat suas proprias litteras dictis dominis regibus super hijs transmittere in Osloiam infra hinc et instans festum natiuitatis sancti Johannis baptiste ultra ad annum vnum continuum proxime venturum. Pro quibus quidem litteris ipsis ita inde transmittendis nos et quemlibet nostrum pro supradictis ciuitatibus obligamus litteras e‑ , per presentes‑e. f‑ Hopskrivet ms. Que quidem‑f littere nostre, postquam huiusmodi littere ciuitatum ipsis dominis regibus uel eorum alteri sic presentate fuerint, omni carebunt robore et vigore, debebuntque presentatori litterarum ciuitatum porrigi et assignari. Cautum eciam est, quod vna ciuitas poterit pro alia fidejubere et sigillare super dictis treugis, de hoc enim ipsi domini reges reddebant se contentos. Premissas igitur treugas vna cum omnibus et singulis articulis et condicionibus supradictis ex parte prenominatarum ciuitatum absque omni dolo et fraude promittimus eisdem dominis regibus, hominibus, regno et terris eorum bona fide firmiter et inuiolabiliter observari, vnde in premissorum euidens testimonium sigilla nostra duximus presentibus apponenda. Actum et datum in castro Thunsberghe anno Domini M° ccc° lxxsecundo, ipso die beati Jeronimi confessorisg confessoris et martiris Hanserecesse., videlicet in crastino sancti Michahelis.
Tryckt
- DS 9054 se pdf av tryck
Hanserecesse II, nr 45
Tryckt regest
- Hans. UB IV, nr 431
Reg. Norv. VII, nr 302.
Litteratur och kommentar
Om Rostocks och Wismars utsatta ställning dels som medlemmar av hansan, dels som underställda hertigen av Mecklenburg, se ST II:2 s. 449 (med citat ur Hanserecesses utgåva).
Senast ändrad
2015-06-05
- a Skrivet med utsmyckad anfang ms.
- b pervenerint Hanserecesse.
- c H ms.
- d Härefter ordet nostris överstruket ms.
- e‑e ,
- f‑f Hopskrivet ms.
- g confessoris et martiris Hanserecesse.
- 1Se brev 1370 1/7, DS nr 8152–8153.