SDHK-nr: 10984

Svenskt Diplomatariums huvudkartotek över medeltidsbreven

Datering
1377  mars  28
Utfärdandeort
Peterskyrkan i Rom 
Innehåll

Påven Gregorius (XI) tillskriver biskoparna i Strängnäs och Reval samt abboten i Padis (cisterciens-)kloster i Revals stift och meddelar att han genom klagomål från biskopen i Åbo fått veta att såväl kyrkliga personer som världsliga av olika dignitet lagt beslag på borgar, byar, jordlotter, hus, egendomar, inkomster och avkastning samt annan rörlig och fast egendom, såväl andlig som världslig, som tillhör biskopen och biskops­bordet i Åbo, eller varit medhjälpare till att så skett. På begäran av biskopen befaller påven brevmottagarna att se till att den klagande inte ansätts på detta sätt och genom kyrklig bestraffning tillrättavisa ovannämnda för­brytare, även med hjälp av den världsliga makten, om så skulle bli nödvändigt. Detta ska inte hindras av påven Bonifatius VIII:s bestämmelse om att ingen kan kallas till domstol utanför sin stad och sitt stift etc. eller av andra bestämmelser utfärdade av tidigare påvar. Brevet ska äga giltighet i tio år.

Språk

latin

Källor
  • Medeltida avskrifter: Avskrifter: [A] i Registrum ecclesie Aboensis, hs A 10, fol. 48r-49r, RA (bildid SVAR); [B] i Skoklosters Codex Aboensis, E 8689, fol. 12v-13v (Skoklostersamlingen), RA.
Brevtext

a‑Gregorius episcopus seruus seruorum‑a Dej venerabilibus fratribus Strenginensi et Reualiensi episcopis acb abbati monasterij in Padhos1 Reualiensis dyocesis salutem et aposto­licam benediccionemc. Ad hoc nos Deus pretulit in familiam domus sue, vt opportuna singulis prouisionis auxili[a]d fidelis seruitutis iniuncte [prudencia]e pro tempore dispensantes eorum presertim necessitatibus intendamus, occurramus dispendiis ipsosque ab oppressioni­bus releuemus, qui assumpti in partem sollicitudinis pociorisf sunt dignitatis titulo insignitj. Sane venerabilis fratris nostri episcopi Aboensis conquestione percepimus, quod nonnullj archiepiscopi, episcopi aliiqueg ecclesiarum prelatj et clerici ac ecclesiastice persone, tam religiose quam seculares, necnon duces, marchiones, comites, barones, milites, nobilesh et laici, communia ciuitatum, vniuersitat[e]si opidorum, castrorum, terrarum, villarum et alio­rum locorumj et alie k‑singulares persone‑k ciuitatum et dyocesium et aliarum parcium diuersarum occuparunt et occupari feceruntl castra, villas et alia loca, terras, domos, posses­siones, iura et iurisdiccionesm necnon fructus, census, redditus et prouentus et nonnulla alia bona mobilia et inmobilia spiritualian et temporalia ad dictum episcopum et mensam suam episcopalem spectancia, et ea detinent indebite occupata sev ea detinentibus prestant auxili­um, consilium et fauorem, nonnullj eciam ciuitatum ac dyocesium ac parciumo predictarum, 2‑qui nomen Dominj p‑in vacuum‑p recipereq, -‑2 non formidant, r‑eidem episcopo‑r super pre­dictis castris, villis et locis aliis, terris, domibus, possessionibus ‧ iuribus et iurisdiccionibus, fructibus, censibus ‧ redditibus et prouentibus eorundem et quibuscumque aliis bonis, mobilibus et inmobilibus, spiritualibus et temporalibus, ad eosdem episcopum et mensam spectantibus multiplices molestias ac iniurias inferunt et jacturas. Quares dictus episcopust nobis humiliter supplicauit, vt, cum eidem valde reddatur difficile pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, prouidere ipsi super hoc paterna diligencia curaremus. Nos igitur aduersus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eidem episcopo remedio subuenire, per quod ipsorum compescaturu temeritas et aliis aditus committendi similia precludatur, discrecionj vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vos uel duo aut vnus vestrum per vos uelv alium sev alios, eciam si sint extra loca, in quibus deputati estis conseruatores et iudices, prefato episcopo efficacis defensionis presidiox assistentes non permittatis eundem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad eundem episcopum spectantibus ab eisdem vely quibusuis aliis indebite molestari uel ej grauamina sev dampna uel iniurias irrogari, facturi dicto episcopo, cum ab eo uel procuratoribus suis uel eorum aliquo fueritis requisiti de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum, villarum, terrarum et aliorum locorum, iuriumz et iurisdiccionum et bonorum mobilium et immobilium, redituum quoque et prouentuum et aliorum quorumcumque bonorum necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque dampnis presentibus et futuris in illis, videlicet que iudicialem requirunt indaginem summarie et de plano sine strepitu et figura iudicij, in aliis vero, prout qualitas eorum exigeritaa, iusticie complementum ‧ occupatores sev detentores, molestatores sev presumptores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles, cuiuscumque dignitatis, status, gradus, ordinis uel condicionis extiterint, quandocumque et quocienscumque expedierit auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam appellacioneab postposita compescendo jnuoca­to ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii secularis, non obstantibus tam felicis recordacionisac Bonifacii pape viij predecessoris nostri, in quibus cauetur, ne quis extra suam ciuitatem et dyocecim, nisi in certis exceptis casibus et in illis vltra vnam dietam a fine sue dyocesis ad iudicium euocetur, seu ne iudices et conseruatores a sede deputatj predicta extra ciuitatem et dyocesim, jn quibus deputati fuerint, contra quoscumque procedere siue alii seuad aliis vices suas committere aut aliquos vltra vnam dietam a fine dyocesisae eorundem trahereaf pre­sumant, dummodo vltra duas dietas aliquis auctoritateag presencium non trahatur, seu quod de aliis quam de manifestis iniuriis et violenciis et aliis, que iudicialem indaginem exigunt, penis in eos, si secus egerint, et in idah procurantes adiectis conseruatores se nullatenus intro­mittant, quam aliis quibuscumque constitucionibus a predecessoribus nostris Romanis ponti­ficibus, tam de iudicibus delegatis et conseruatoribus quam personis vltra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis editis, que uestre possent in hac parte iuris­diccionj aut potestatj eiusdemque libero exercicio quomodolibet obuiare, seu si aliquibus commvniter uel diuisim a prefata sit sede indultum, quod excommvnicari, suspendj uel interdici sev extra uel vltra certa loca ad iudicium euocari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personisai et locis ordin­ibus et nominibus propriis mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgenciaaj generalj uel specialj, cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non expressam uel totaliter non insertam nostre iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri, et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum habenda sit in nostris litteris mencio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus, quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum eciam per alium inchoatum, quamuis idem in­choansak nullo fuerit impedimento canonico prepeditus, quodque a dataal presencium sit vobis et vnicuique vestrum in premissis omnibus et eorum singulis ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdiccio attributa, vt eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus et singulis ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere, ac si predicta omnia et singula coram uobis cepta fuissent et iurisdiccio uestra et cuiuslibet uestrum in predictis omnibus et singulis per citacionem uel modum alium perpetuata legitimum extitisset, consti­tucione predicta super conseruatoribus et alia qualibet in contrarium edita non obstante, presentibus post decem annos minime valituris. Datum Rome apud Sanctum Petrvm vam kalendas Aprilis, pontificatus nostri anno septimo.an

Extratext

Rubrik i A och B: Copia bulle Gregorij pape super alienacione castrorum, terrarum et villarum deao sub mensa episcopi Aboensis

Tryckt
Tryckt regest
    FMU 859
Faksimil
    Codices medii aevi Finlandiae, vol. I, ed. J. Jaakkola (1952), s. 133-135; Codices medii aevi Finlandiae, vol. II, ed. J. Jaakkola (1952), s. 26-28.
Litteratur och kommentar

Jämför bulla DS nr 9463 (SDHK nr 10983) till samma adressater och med liknande innehåll.

Senast ändrad

2016-04-13


  • a‑a Förkortat G E S S B.
  • b Härefter överstruket prelatis B.
  • c Förkortat b B.
  • d  auxilio A, B; jfr dock t.ex. DS nr 2090, 5261 och 5386 efter liknande formulär.
  • e Saknas A, B; jfr dock t.ex. DS nr 2090, 5261 och 5386 efter liknande formulär.
  • f  po cioris utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • g Rättat från aliisque A.
  • h  no biles utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • i  vniuersitats A.
  • j  lo corum utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • k‑k  persone singulares B.
  • l Härefter överstruket fecerunt B.
  • m Härefter överstruket iura et iurisdicciones B.
  • n  spi ritualia utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • o Härefter överstruket pd B.
  • p‑p Hopskrivet A.
  • q Tillagt över överstruket reciperent B.
  • r‑r  episcopo eidem B.
  • s Härefter överstruket dic B.
  • t Härefter expungerat tam B.
  • u  com pescatur utan avstav­ningstecken vid radskifte A.
  • v  aut B.
  • x Härefter expungerat och överstruket aste B.
  • y  et B.
  • z  iuris B.
  • aa Så A, felskrivning för exigeret eller exegerit; exiget B.
  • ab Tillagt över överstruket appeta B.
  • ac  recor dacionis utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • ad  siue B.
  • ae Härefter överstruket pre B.
  • af  tra here utan avstavnings­tecken vid radskifte A.
  • ag Tillagt över överstruket ultra B.
  • ah  hiis B.
  • ai  per sonis utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • aj  indul gencia utan avstavningstecken vid radskifte A.
  • ak Saknas B.
  • al Rättat från överstruket dant B.
  • am  quinto B.
  • an Härefter et cetera B.
  • ao Så A, B, möjligen felskrivning.
  • 1Se föregående brev DS nr 9463 not 1.
  • 2‑2För parallellställen här och i det följande, se notapparaten till föregående brev DS nr 9463 efter liknande formulär.


Kommentera post/rapportera fel