SDHK-nr: 2415

Svenskt Diplomatariums huvudkartotek över medeltidsbreven

Datering
1311  april  23
Utfärdandeort
Västerås 
Innehåll

Håkan Knutsson upprättar sitt testamente; för det första skänker han 1 åtting jord i Råby till klostret i Alvastra, där han väljer gravplats för sig och sin hustru, och en ridhäst värd 12 mark penningar till heliglandshjälpen. Vidare skänker han pengar och lösöre till olika andliga institutioner och personer i Uppsala, Västerås, Sigtuna, Stockholm (bl.a. på Norrmalm), Enköping, Arboga, Nyköping, Jönköping, Askeby (bl.a. till en syster Katarina), Skänninge, Halmstad, Färgaryd, Reftele och Hestra. Vidare skänker han diverse lösöre, bl.a. från sitt förråd i Hyltö och Färgaryd, till sin syster Margaretas barn, till sina övriga systrar och till sin bror Gustav, till den senare delvis på villkor att han gör upp mellan utfärdaren och herr Dan Jonsson beträffande gården ”bardhærydh”. Vidare skänker han till Öjar 5 mark penningar, som han skall få av Johan Tolfsson, till Tomas ”bænæson” 1/2 läst säd, som han skall få av Johan Tur, samt ger lösöre m.m. till broder ”Skarlacus”, Anders Birgersson, sin systerson Knut, Nanne (”nanæ”), Arnvid, sin sven Svarte, Tord, Nils, sin kurir Everhard och till gillena i Västerås. Till utbetalande av testamentsgåvorna och lösande av alla sina skulder anslår han resterande 3 åttingar jord i Råby med alla tillhörigheter samt dessutom till betalning av nämnda skulder 2 skeppund koppar, som ligger i Skänninge; dessa utbetalningar skall skötas av abboten i Alvastra och utfärdarens bror Gustav på så sätt, att när allt är utbetalt, skall gården i Råby gå till klostrets i Alvastra eviga bruk, till dess att utfärdarens arvingar kan lösa ut den. Till testamentsexekutorer utses herr Sigge Halstensson, herr Arnvid Gustavsson, abboten i Alvastra och utfärdarens bror Gustav. Sigillanter är ärkebiskop Nils i Uppsala, electus Israel i Västerås, domprost Håkan och kaniken Redar i Västerås, slottsfogden Sigge i Stockholm, herr Arnvid Gustavsson, abbot Birger i Alvastra, utfärdarens bror Gustav och utfärdaren själv.

Språk

latin

Källor
  • Original: Or. perg. RA 0101 bilder
Brevtext

Jn nomine patris et filij et spiritus sancti Amen, Anno domini M°. CCC°.XIº. Cum incertus sit cunctis mortalis uite terminus, et cercius morte nichil, eapropter Ego Haquinus knutson Jn remissionem peccatorum meorum, de bonis mihi a deo concessis, ad hanc horam, Testamentum meum condo, et ordino in hunc modum Jn primis lego monasterio in alwastrum ubi sepulturam meam eligo pro me, et uxore mea, vnum attung terre in raby. Jtem in subsidium terre sancte, unum palifridum ualentem .XII. marchas denariorum. Jtem ad fabricam ecclesie vpsalensis . III. marchas denar. Jtem ecclesie cathedrali arosie. III. marchas denar, et cuilibet canonico ibidem, unam marcham denar, et choralibus ibidem .XII. oras denar, et scolaribus ibidem unam marcham denar. Jtem fratribus predicatoribus ibidem .II. marchas denar. Jtem ecclesie beati nicolai ibidem, unam marcham denar, et plebano ibidem tantum. Jtem fratribus predicatoribus sictunie .II. marchas denar. Jtem fratribus minoribus in stokholm unum equm. et alium sororibus ordinis sancte clare ibidem. Jtem Capelle a nørræmalm in stokholm, de nouo extructe .II. marchas denar. Jtem fratribus minoribus enekopie .II. marchas denar. Jtem fratribus in Arbughæ .III. marchas denar. Jtem fratribus nykopie tantum. Jtem fratribus iunæchopie tantum. Jtem sororibus in aschæby .III. marchas denar. Jtem Sorori katerine ibidem tantum. Jtem sororibus skæningie .III. marchas denar. Jtem fratribus in halmstathum .III. marchas denar. Jtem ecclesie mee parokiali in ferghørydh. unum agrum sibi vicinum, et unam marcham denar. sacerdoti ibidem. Jtem ecclesie reptilæ vnam marcham denar, et plebano ibidem tantum. Jtem ecclesie estræ .XII. oras denar. et plebano ibidem tantum. Jnsuper volo, et instanter rogo, ut infantes sororis mee margarete una cum germano meo gøzstawo, et reliquis sororibus meis de meo fatæbur iacente in hyltø et færghærydh, et cornibus meis que habet dictus gøzstauus, integraliter sorciantur Jtem dimitto eidem gozstawo pannum et res alias a me receptas pro nupciis suis. Tali siquidem condicione, quod ipse gøzstavus quittat omnino inter nos, et dominum dan ionson de curia dicta bardhærydh, Jnsuper dono sibi armaturam cum copørtur patris nostri si dicta sibi non sufficerint (!) Jtem øiaro .V:que. marchas denar. quas recipiat de iohanne tholfson. Jtem thome bænæson unam dimidiam lestam anone quam recipiat de iohanne tuur. Jtem fratri skarlaco unam tunicam. Jtem andree birgherson unum palifridum griseum, unum spoldener, et unam platæ cum galea. Jtem kanuto sororio meo unum equm et unum lendener et unam plato cum kætilhøth. Jtem nanæ, unam plato unum lendener, et unum hersner . quod est in færghørydh. Jtem arnwido unum bouem, unam uaccam et unam oram anone. Jtem swarte puero meo unum equm, tunicam capam, et lineas uestes. Jtem thordoni, tunicam capam, et lineas uestes. Jtem nicolao similiter. Jtem dicto nanæ similiter. Jtem ewærardo cursori meo, tunicam, capam, et lineas uestes, et unum equm trium marcharum Jtem conuiuiis in arosia, silicet sancti sepulcri domini unam marcham denar. Sancti iohannis tantum . sancti olaui regis et martiris tantum*). Ad solucionem æ [o: autem] mei testamenti ac singulorum debitorum meorum per me contractorum, assigno reliquos tres attunghos terre in raby. cum molendinis et rebus mobilibus et immobilibus que rite et integre ad dictam curiam ab antiquo pertinere dinoscuntur, assigno eciam ad predicta debita soluenda, duo talenta naualia cupri . que iacent skæningie Et hec facere et soluere debent dominus abbas in alwastrum, et germanus meus gøzstavus. Jta quod soluto utroque debito videlicet legato et contracto deinceps curia memorata ad usus perpetuos sepe dicti claustri in alwastrum applicetur, quousque heredes mei resoluere ualuerint. Exequtores uero presentis mee donacionis jnstituo dominum siggonem halstenson, et dominum arnwidum gøzstafson, et predictum abbatem in alwastrum et germanum meum gøzstawm. Jn cuius rei euidenciam presens testamentum sigillis reuerendorum uirorum, videlicet, Domini Nicolai dei gracia archiepiscopi vpsalensis, et domini israelis eadem gracia electi arosiensis Dominorum haquini prepositi. et redhari canonici, eiusdem ecclesie, Domini siggonis castellani stokholmensis. Domini arnwidi gøzstafson. Domini birgheri abbatis de alwastrum et dilecti germani mei gøzstawi. vna cum sigillo meo feci roborari. Actum arosie Jn die beati Georgij martiris, anno supradicto.

Extratext

På frånsidan: ”De krakathorp”, och: ”Super vnum ottungum terre Jn Raby.

Sigill

N:o 1--5, 8, 9 mer eller mindre skadade; N:o 6, 7 saknas.

Tryckt
Litteratur och kommentar

Se ÅHT 1958, s. 87 f.

Se A. Ericsson Terra mediaevalis (diss. 2012), s. 156.

Senast ändrad

2017-10-23



Kommentera post/rapportera fel