SDHK No: 3389

Register of Diplomatarium Suecanum

Date of issue
1326  februari  14
Place of issue
Skara 
Contents

Svenska rådet ingår på kung Magnus’ vägnar överenskommelse och förlikning med kungens moder hertiginnan Ingeborg och hennes anhängare, Knut Porse undantagen, på uppgivna villkor: 1) Hertiginnan återställer slottet Nyhuset (Axevalla) med Värmland och 5 härad i Västergötland, som hon av hertig Erik fått i morgongåva, och erhåller i stället Dåvö med underlydande härad, städer m.m. med samma rätt som avlidna drottning Helwig innehaft dem. 2) Hennes rättighet att uppbära och använda inkomsterna därav bestämmes. 3) Om hon ingår äktenskap skall morgongåvan återlösas, men om hon dör barnlös tillfaller summan svenska kronan. 4) När hon dör skall Sverige fullgöra hennes testamentariska donationer, på vissa villkor. 5) Slottet Hunehals skall inom den 1/5 lämnas åt svenske kungens ombud. 6) Hertiginnan erhåller 3 000 mark lödig kölnisk vikt till sina skulders betalande. 7) De som tjänat hertiginnan behåller sina gods i Sverige och får tjäna vem de vill. 8) De förlikningsdokument som år 1323 uppgjordes i Skara återställs ömsesidigt. 9) Knut Porse skall lämna Sverige och inte utan kungens och rådets gemensamma bifall återkomma. 10) Han och hans tjänare får likväl fritt besitta sina inom Sverige belägna gods om de ej lagligen förverkas. 11) Hans och hertiginnans tjänares förgripelser mot kung Magnus tillgives, men ej hans tilltag mot kung Christoffer i Danmark m.m.

Language

latin

Sources
  • Original: originalkoncept, RA images
  • Post-medieval copy: Peringskiöld: E 10
Document text

Omnibus etcetera. Archiepiscopus etcetera. Nouerint vniuersi tam posteri quam moderni, quod nos anno domini .M°. CCC°. XXVIº. die beati valentini martiris ex parte magnifici principis domini nostri, domini .M.[d.v.s.: Magni] swecie et norwegie, [regis] illustris, cum inclita domina, domina nostra J.[d.v.s.: Jngiburgi] ducissa sweorum, matre sua dilecta, skaris placitauimus et concordauimus in hunc modum, primo quod omnes dissensiones et inimicie [d.v.s.: inimicicie] que vsque in presentem diem inter eamdem dominam nostram, fautores, et familiares suos quoscumque, ex vna parte, domino. k.[d.v.s.: kanuto] porsæ duntaxat excepto, necnon et nos, aliosque regni incolas, ac nostros fautores, ex altera. mote et suborte fuerant, sopite sint penitus et sedate, et quod firma pax hinc inde perpetuis temporibus perseueret, Jtem placitatum fuit, quod domina nostra ducissa Gastrum nyhusæt, cum terra wærmaland, prouincijs wallahæret, skanunxhæret. kindahæret. warthophæret. gudhemshæret. cum curijs, colonijs, et molendinis, eidem castro adiacentibus, ipsi domine ducisse racione donacionis propter nupcias, dicte morhongieff assignatis, in manus domini .k.[d.v.s.: kanuti magnusson] legiferi vestgotorum ex parte domini nostri regis statim cum [per?] ipsum requisita fuerit resignabit, alias vero curias, colonias, et molendina, libere et pacifice retineat, que sibi magnificus princeps dominus . E.[d.v.s.: Ericus] dux sweorum quondam maritus suus, vel donauit, uel pro debitis assignauit, et pro predicto castro quod cum ceteris suis adiacencijs eadem domina nostra ducissa racione donacionis propter nupcias prius tenuit, Nos ex parte domini nostri regis, dominium dawø cum omnibus prouincijs, villis forensibus. curijs, colonijs, et molendinis, eodem jure quo inclita domina, domina helwigis quondam regina sweorum idem dominium prius habuit, predicte domine nostre ducisse racione morhungieff libere assignamus. jta quod ibidem quemcumque voluerit instituat, et destituat aduocatum, ipseque aduocatus nullam iniuriam subditis illius dominij inferat, quod si fecerit secundum leges patrie hoc emendet, et domina nostra ducissa propter hanc causam seu alias causas quascumque preter eas, ob quas alie domine regni swecie donacionibus suis morhengieff secundum leges patrie priuari consueuerant, suo dominio non carebit. Jtem redditus annuos ipsius dominij. videlicet. lardum annonam. et butirum libere extra regnum sine thelonio deferre faciat, licet alias in regno delacionem talium contingat prohiberi. Jtem si contingat per dominum nostrum regem generale subsidium, de toto regno requiri predicta domina nostra ducissa de duabus prouincijs sui dominij videlicet. akerbohunderi et snæwingiahunderi predictum subsidium recipiet et leuabit, de ceteris vero sui dominij prouincijs residuis, et villis forensibus, predictum subsidium pro vsibus domini nostri regis reseruetur. nec per ipsam dominam nostram ducissam subditis dominij sui talee seu exhibiciones alique imponantur. Jtem si contingat dominam nostram predictam, matrimonium contrahere nichilominus dominium predictum libere retinebit quousque sibi ex parte regni swecie in sex milibus marcharum puri ponderis coloniensis fuerit integraliter satisfactum, et idem argentum infra sex annos post diem nupciarum suarum proximo subsequentes, sibi absque omni impedimento persoluetur. Si vero ipsam liberis exstantibus decedere contingat, predicta sex milia marcharum puri inter eosdem liberos secundum leges patrie diuidentur, si autem eam sine liberis mori contingat predicta summa argenti penes coronam regni swecie remanebit. Jtem si domina nostra predicta, infra sex annos proximos decesserit tunc regnum swecie tam debita sua quam legata in testamento suo intra regnum swecie, primo de bonis suis quantum ipsa bona suffecerint, deinde cum duobus milibus marcharum puri ponderis coloniensis, si debita et legata in tantum se extendunt, soluere teneatur. Si vero post predictos sex annos decesserit, tunc redditus et fructus annui, de dominio dawø ad duos annos post decessum suum proximos pro debitis et legatis suis soluendis deputentur, et nichil de argento vlterius exsoluetur. Jtem castrum hunals committi debet dominis gisloni ælinusson, et gøstauo tunasson. cum prouincijs, ac omnibus adiacencijs, edificijs. machinis et nøtstall, ad ultimum in die sanctorum apostolorum philippi et jacobi iam proximo, omni inpedimento pretermisso, Vt autem hec omnia supradicta rata et firma inuiolabiliter obseruentur, Nos ex parte domini regis, et regni sui swecie, dabimus domine nostre ducisse ad solucionem debitorum suorum. tria milia marcharum puri ponderis coloniensis, domino kanuto porsæ ex parte sua in ciuitate lybicensi in die beati martini iam proximo, finaliter et inpedimento quolibet cessante, committenda fide prestita corporali, Si vero interim eidem domino kanuto porsæ aliquid humanitus contigerit, tunc predicta summa argenti tempore et loco supradictis eidem domine nostre ducisse, vel alteri suo certo mandato integraliter committetur, Jtem si contingat quod castrum hunals cum suis adiacencijs, dominis gisloni ælinusson et gøstauo tunasson. die apostolorum philippi et jacobi traditum et libere assignatum non fuerit, tunc domina ducissa, nono castro, totaque donacione sua dicta morhungieff necnon argento quod domino porsoni ex parte sua in festo beati martini proximo lybik soluendum promisimus, iuxta condictum domine nostre ducisse dictum wilkor omnimode sit priuata, et predicta omnia corone regni swecie subiacebunt. Si autem contingat quod infra predictum tempus castrum hunals per vim et potenciam alicuius contra voluntatem domine nostre ducisse, et domini kanuti porsæ, deuictum et expugnatum fuerit, propter hoc domina nostra ducissa nouo castro vel donacione propter nupcias, seu argento predicto non carebit. Si vero non per vim uel potenciam, sed alio modo deuictum et proditum fuerit, tunc eciam domina nostra ducissa, nouo castro. donacione propter nupcias, et argento sepedictis eo ipso sit priuata. Si autem dubium fuerit vtrum per vim vel alio modo deuictum fuerit, ex consensu partis vtriusque relinquetur arbitrio domini. kanuti legiferi, qui veritate diligenti inquisita super hoc judicet veritatem. Jtem, qui seruierant domine nostre ducisse debent libere vti bonis suis pro rege swecie, infra dominium regni swecie sitis. et seruire cuicumque voluerint intra regnum, Jtem littere placitacionis. sub anno domini. Mº. CCC°. XXIII. skaris facte debent infra festum beati johannis baptiste. hinc inde recommitti. Jtem placitatum fuit quod dominus kanutus porsæ infra sex septimanas post festum apostolorum philippi et jacobi proximum debet dominium regni swecie exire, nec aliquo modo redire sine domini nostri regis. et consiliariorum suorum regni swecie vnanimi consensu habito et obtento. Jtem dominus kanutus porsæ bonis suis sub dominio regni swecie sitis, vti libere debet, pro domino nostro rege, et incolis regni swecie, et propter nullas causas eisdem bonis suis priuari, nisi in casibus in quibus ipsimet regni incole, vita et bonis suis propriis legaliter priuarentur. Jtem qui hucusque seruierant domino kanuto porsæ, debent libere vti bonis suis, pro domino nostro rege et regni swecie incolis, et seruire cuicumque voluerint intra regnum. Jtem omnes excessus, in quibus dominus kanutus porsæ. famuli domine nostre ducisse, necnon famuli eiusdem domini kanuti et amici in swecia, contra dominum nostrum regem, et regnum swecie deliquerant. omnimode dimissi sunt et indulti, hijs excessibus duntaxat exceptis, in quibus idem dominus kanutus contra magnificum principem, dominum . C. [d.v.s.:Cristoforum] regem danorum, et regnum suum deliquerat [que] sibi nullatenus indulgemus. Jtem quam diu idem dominus kanutus porsæ infra dominium regni swecie moram contraxerit, non debet aliquid dampnum vel iniuriam, domino regi dacie uel suo regno irrogare. Si vero aliqui eundem dominum kanutum infra dominium regni swecie vsque ad sex septimanas post festum apostolorum philippi et jacobi, inuaserint, sibi inuertere non possumus, si se defenderit vim vi repellendo. promittimus insuper fide media quod premissa omnia firmiter et inuiolabiliter obseruentur. Jn quorum omnium euidenciam pleniorem sigillum domini nostri regis et sigilla nostra presentibus sunt appensa. Datum anno. die. et loco supradictis.

Printed
Printed summary
    H. Schück, Rikets brev och register (1976), s. 77, nr 17 och 18
Amended

2015-06-05



Comment record/report error