SDHK-nr: 269

Svenskt Diplomatariums huvudkartotek över medeltidsbreven

Datering
1193  mars  12*
 
Innehåll

Påven Celestinus (III) befaller att man skall utröna huruvida det stämmer, såsom Sveriges kung har meddelat påven, att kungens trolovade på grund av inre stridigheter och hot från dennes fienderför en tid inträtt i kloster och vistats där några år och att hon sedan, när hon drabbats av en svår sjukdom, av rädsla för döden avlagt kyskhetslöfte med kungens tillfälliga samtycke. Om uppgifterna stämmer och kungen inte själv svurit evig kyskhet, så befaller påven att man på kungens begäran skall låta hans trolovade bo och leva samman med honom i äktenskaplig kärlek.

Språk

latin

Källor
  • Medeltida avskrifter: Hs 10, fol. 166-67, Bibl. capitulare, Siguënza
  • Eftermedeltida avskrifter: Avskr. av Ahnlund efter Siguënza-avskriften
  • Fotokopia: DK
Brevtext

Celestinus III. Karissimus in Christo filius hoster R. Rex illustris Sueuorum Apostolatui nostro literis & nuntio humiliter nuntiauit, quod cum esset adolescens & dilecta uxor ejus juuencula, mutua fide voto Contrahendi legitimi matrimonii se adstringentes, invicem consensum suum, accedente voluntate Parentum, arrarum donatione roborauerunt. Postmodum vero claræ memoriæ N. Patre suo ab inimicis occiso, cum [per bellorum adversitatem] undique premeretur, & habito cum hostibus suis congressu victus fugatusque fuisset, quia timebat, ne ipsa sponsa ab inimicis suis per violentiam raperetur, & alia similis ei non inveniretur in regno, quam sibi posset matrimonialiter copulare: de suorum & ejusdem sponsæ parentum consilio factum est, quod in conventu habitum Sanctimonialium monasticum sine proposito perpetualiter retinendi suscepit, & ibidem per aliquot annos moram fecit, ne, quid ab inimicis injuriæ pateretur, quam cum pace reddita & obtento ab inimicis triumpho solenniter duxisset cum grandi exultatione uxorem & ab ea filios suscepisset, unum eorum de communi consensu & electione Principum Sueuiæ in Regnum sibi instituit successorem, procedente vero tempore, prædicta uxor graui infirmitate correpta, cum se de hac vita crederet recessuram, timore mortis inducta continentiam vovit, cumque Rex ipse nollet eam contristare, concessit ad tempus, nunc autem se continere proponit non posse, & quod licite posse fieri arbitrabatur ad thorum uxoris suæ redire cupit, & ad reprimendas æmulorum suorum detrectationes & obloquia, petiit a nobis dari sibi in mandatis, ut uxorem suam auctoritate nostra maritali affectione pertractet, non obstante voto continentiæ incaute ab ipsa emisso, & ab eodem Rege ad tempus approbato. Verum quia super his Nos ad plenum non potuimus elicere veritatem, F. T. cognitionem horum & decisionem canonicam duximus committendam per A. s. m. ut super his inquiratis diligentius veritatem, & si vobis constiterit, quod prædicta mulier primo fuit inter moniales recepta timore violentiæ, & rapinæ, & propositum profitebatur se habuisse nubendi, cum inter eas moram faceret, præsertim cum postmodum in facie ecclesiæ publice Regi nupserit, & usque ad hæc tempora cohabitando filios ex ea suscepit, eam denuntietis præfato monasterio non teneri. Non enim factum illud contractum matrimonii potest dirimere, etsi forte posset matrimonium contrahendum impedire. De alio vero ita solicite discretio fraternitatis vestræ discutiat, quod si inueneritis eandem graui infirmitate depressam continentiam vovisse & virum ejus ad tempus præbuisse consensum, maxime si non idem vir peræque continentiam vouerit perpetuam, eandem viro cohabitare faciatis, & invicem utrumque maritali affectione tractare.

Tryckt
    DS 825 se pdf av tryck
    Lagerbring, Svea Rikes Historia, 2:877
    Migne, PL 206, col.909-910
    W. Holtzman, ”La Collectio Seguntina”, Revue d’histoire ecclésiastique (Louvain 1955), s. 445 (nr 95)2
Litteratur och kommentar

2 Kopia bland särtrycken hos Diplomatariet.

Se R. Edgren i Bidrag till Sveriges medeltidshistoria, tillägnad C.G. Malmström 1902, nr 12, s. 3 not 1, och Nils Ahnlund, ”Ett märkligt handskrift”, Svenska Dagbladet, 19540805 (finns bl. särtr. hos Dipl.). Se äv. skrivelser (i avskr.) av Prof. W. Holtzman, diar. 1954/46 a och b, (kartong ”Skrivelser 1950-54”) i DK:s arkiv, samt G. Annell, ”Bidrag till Vårfruberga klosters äldsta historia”, Kyrkohistorisk Årsskrift, 1983, s. 78ff. Översättn. till finska i Historian Aitta, XXI (1989), s. 28ff.

Senast ändrad

2015-06-05


*Datumkommentar:  11930312-11930413; dateringen supplerad och ändrad fr. (DS:s) 1191-1192 u.d.



    Kommentera post/rapportera fel